Dit doen we met de adviezen van het burgerberaad
BURGERBERAADDoor zonnepanelen boven fruitboomgaarden te hangen, kan er op vruchtbare grond dubbel worden geoogst: fruit én duurzame energie. Omdat Houten veel fruittelers telt, is de gemeente buitengewoon geschikt hier volop mee te gaan experimenteren.
Deze aanbeveling doet het burgerberaad Energie 2040, dat deze dinsdagavond zijn bevindingen aan de Houtense gemeentepolitiek heeft aangeboden. Het beraad startte met iets meer dan honderd burgers, bijgestaan door deskundigen. Zij hebben de afgelopen maanden nagedacht over de vraag langs welke wegen Houten het beste energieneutraal kan worden.
Zon boven fruit’ is een ontwikkeling die zich nog in de experimentele fase bevindt. In Nederland wordt er op minder dan tien plekken mee geëxperimenteerd, zegt onderzoeker Hellen Elissen, verbonden aan Wageningen University & Research. ,,Het biedt zeker kansen voor de nabije toekomst, maar er kleven ook nog haken en ogen aan.’’
Halfdoorzichtige zonnepanelen
In Houten is duizend hectare landbouwgrond in gebruik voor tuinbouw. Hier zijn ‘agrivoltaics’ goed toepasbaar, denkt het burgerberaad. Agrivoltaics zijn halfdoorzichtige zonnepanelen die als een soort beschermend afdakje hangen boven voedselplanten zoals fruit. Wat het beraad betreft, mag de lat hoog worden gelegd: zonnepanelen boven 75 procent van de teelt van zachtfruit (frambozen, rode bessen) en boven 40 procent van de teelt van hardfruit (appels, peren).
Met ingang van dit jaar is het niet langer toegestaan nieuwe zonneparken aan te leggen op landbouwgrond behalve als het gaat om zogenaamd multifunctioneel landgebruik. Zon op fruit kan zo een alternatief bieden, aangezien dit niet rechtstreeks ten koste gaat van schaarse gronden voor de landbouwproductie.
,,Het vereist speciale panelen en onderconstructies’’, zegt onderzoeker Elissen. ,,Die bestaan uit glas en zonnecellen en hebben als voordeel dat ze gewassen kunnen beschermen, bijvoorbeeld tegen hagelstenen. Maar uiteraard nemen de panelen ook een deel van het zonlicht weg. Dat vertaalt zich in het Nederlandse klimaat dan weer in mindere gewasopbrengst. Dat zijn zaken die je wel tegen elkaar moet afwegen.’’
Heldere spelregels
Twee werelden vloeien hier samen: die van de fruitteelt en die van de duurzame energiesector. Voor dat samenspel zijn heldere spelregels en afspraken nodig, waar de overheid voor moet zorgen, zo bepleit Elissen. Bij die stelling sluit het burgerberaad zich aan: daar waar regels toepassing in de praktijk in de weg staan, moet de gemeente samen met de provincie onderzoeken hoe deze regels aangepast kunnen worden om zon op fruit mogelijk te maken.
Houten heeft al 100 hectare zonneparken vergund en de aanleg van een tweede windpark mogelijk gemaakt. In 2030 haalt de gemeente 40 procent van haar energiebehoefte uit duurzame bronnen. Maar om volledig energieneutraal te worden, moeten nog forse stappen worden gezet. Welke bijvoorbeeld, daarover adviseert het burgerberaad.
Opslag van energie in accu’s
Een andere belangrijke suggestie is zonnepanelen te leggen op alle daken in Houten die daarvoor geschikt zijn. Gedacht wordt verder aan de opslag van energie in accu’s die in auto’s, huizen, gebouwen en accuhuisjes kunnen zitten. Voor de langere termijn moet worden onderzocht of er in Houten waterstof kan worden gemaakt, dat kan worden gebruikt voor verwarming of als brandstof voor auto’s. Een idee is verder te onderzoeken of warmte kan worden opgeslagen in water, bijvoorbeeld in de Rietplas.
Het burgerberaad als instrument om de bevolking bij complexe politieke besluitvorming te betrekken, is de laatste tijd erg in zwang. Zo kwam het burgerberaad in Utrecht afgelopen zaterdag met het advies een afsteekverbod voor vuurwerk in te stellen. Burgemeester en wethouders van Houten hopen dat de adviezen van het burgerberaad meer draagvlak geven voor nieuw beleid, zowel in de samenleving als in de gemeenteraad. Die moet volgend jaar een nieuw energieplan vaststellen.
Bron: AD Utrechts Nieuwsblad